Kimyasal enerjiyi (motorin, benzin vb.) ısı enerjisine, ısı enerjisini mekanik enerjiye, mekanik enerjiyi de elektrik enerjisine çeviren elektro-mekanik sistemler topluluğudur.
Dizel:Avantajları; Yakıt depolanabilir Kolay tedarik edilir Yakıt kolay alev almaz Dezavantajları; Büyük yakıt deposu montajı sistem fiyatını artırır Doğal gaz:Avantajları; Yakıt depolanmasına ihtiyaç yoktur. Çevrecidir, doğaya zararlı gazlar salmaz. Ses düzeyi dizel jeneratörlere göre daha düşüktür Şebeke enerjisi kesildiğinde, yedek jeneratör enerjisi sürekli hazırdır Elektrik üretim maliyeti diğer jeneratörlere göre çok daha uygundur Yakıt kaynağının sınırı yoktur Dezavantajları; Doğal afet durumunda yakıt olmayacaktır. (deprem vs.) İlk kurulum maliyetleri dizele göre daha yüksektir. Doğalgaz altyapısı hattı mevcut olmayan yerlerde kullanılamaz.
Tipik uygulamaları dört gruba ayırmak mümkündür Evde, mağaza ve kliniklerde, Aydınlatma ve elektrikli aletlerin yedek güç ihtiyacında, Eğlence, dinlence yerlerinde (kamp, tekne, parti) ve seyyar pazarlarda, Endüstriyel sahada /üretim yerleri ve atölyelerde) kullanılırlar. Berksan Jeneratör, yukarıdaki tüm uygulama sahalarının ihtiyacını karşılayacak güçte ve özelliklerde jeneratör gruplarını sağlamaktadır.
Yakıt olarak ifade edilen (Benzin yahut Dizel) sıvıları yüksek basınç altında ve anlık yüksek sıcaklık derecelerinde yakmak suretiyle kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye çeviren düzeneklere içten yanmalı motor yada kısaca MOTOR denir.
Jeneratörün konacağı yerin seçimi yapılırken aşağıdaki faktörler göz önüne alınmalıdır: EĞER JENERATÖR KAPALI ORTAMA KONULACAK İSE; - Yerleşim durumu, montaj tasarımları, sonraki servis yapabilme durumlarının dikkate alınarak Jeneratör etrafında yeterli boşluk bırakılmalıdır. - Jeneratör odası, jeneratörün geçebileceği büyüklükte bir kapıya sahip olmalı. Gerektiğinde jeneratör, kolayca ulaşabilecek ve çıkarılabilecek bir yerde olmalıdır. - Jeneratörün konulacağı zeminin jeneratör ağırlığını taşıyacak nitelikte ve düz bir zemin olmalı. - Jeneratör soğutması için taze havaya ihtiyaç duyulacağından taze hava giriş ve atışları jeneratör hava ihtiyacını karşılayacak büyüklükte olmalıdır. Radyatörden atılan sıcak hava ortamdan uygun bir kanal yardımı ile ortam dışına çıkarılmalıdır. - Jeneratör odası, yağıştan ve aşırı sıcaklık gibi dış etkilere karşı korumalı olacak şekilde düzenlenmelidir. - Aşındıran veya iletkenlik sağlayan toz, iplik, duman, yağ dumanı, buhar ve motor egzoz dumanı gibi havadan taşınan zararlı maddelere karşı korumalı olmalı.
Kullanılacak yakıt EN 590 veya ASTM D975 standartlarına uygun olmalıdır.Yakıtın içindeki kükürt (sülfür) oranı % 0.5 den az olmalıdır. Aksi bir durumda, sıvı kükürtle etkileşime giren karbon, metal yüzeylerin çizilmesine ve aşınmasına neden olur.Yakıtın minimum cetan sayısı 40 olmalıdır. 1500 m ve üzeri veya -20 °C’nin altında ki ortamlarda ise cetan sayısının 50’nin üzerinde olması tavsiye edilir. Cetan sayısı, dizel yakıtın tutuşma mehilidir. Yüksek hızlı motorlarda cetan sayısı 50-65, düşük hızlı motorlarda cetan sayısı 20-45 arasındadır.
Satın alırken, kullanım amacına uygun (Standby, Prime, Continious) seçim yapılmalıdır. Kullanım amacıyla jeneratörün çalışma biçimi birbirlerine uyumsuz olması halinde motor ömrü kısalacaktır veya ciddi motor arızaları meydana gelecektir. Örneğin; Continious çalışmaya uygun olmayan bir jeneratörün, Continious kullanılması halinde motorun çalışma ömrü azalacaktır. Bina içlerinde kapalı odalara konulan jeneratörlerin yeterli hava sirkülasyonu olmalıdır. Aksi halde makine yüksek hararet sonucu hasar görebilir veya stop edebilir. Aşırı nemli mahallerde kullanılacak jeneratörlere ek olarak çalışma koşullarına uygun ekipmanlar takılması gerekmektedir. Aksi halde alternatör, motor ve metal aksamlar korozyon sonucu hasar görecektir. Yüksek ortam sıcaklığı ve yüksek rakım jeneratör performansını etkileyen en önemli etkenlerdendir. Alınan jeneratörün sağlıklı çalışması adına bu şartların satın alma aşamasında açıkça belirtilmesi, hatta firmadan keşif istenmesi gerekmektedir. Jeneratör gücünü düşük seçmek ne kadar zararlıysa, gereğinden fazla büyük jeneratör seçmek de bir o kadar zararlıdır. Jeneratörü %30’un altında çalıştırmak, jeneratörün motorunda ciddi hasarlar oluşmasına sebep olur. Özellikle konutlar için jeneratör seçerken konuttaki elektrik sisteminin tek fazlı veya üç fazlı olup olmadığı tespit edilip, jeneratörün de buna uygun seçilmesi alternatör arızalarının oluşmasını engelleyecektir. Piyasadan temin edilen ucuz ve kalitesiz filtre kullanımı, bakım saatlerine riayet edilmemesi ve yetkili servis dışında ehil olmayan servislerden yararlanılması jeneratör ömrünü ve çalışma performansını etkileyen en önemli etkenlerdendir. Jeneratör, jeneratör güç tespiti, jeneratör kurulum ve montajı, bakım ve onarım hizmeti alımlarında profesyonel ekiplerden yararlanılmasını tavsiye etmektedir.
Uygun yalıtım, destek ya da egzoz borulamasının TSE 8528’ e göre yapılması, Jeneratör yerine yerleştirilmesinde başlayan Proje ve montaj adımlarının uygun standartta ve şekilde yapılması sonucu jeneratör titreşimi azaltılabilir. Her bir jeneratör tek modül olarak motor ve alternatör kaplin ile birbirine bağlanır ve grup esnek lastik izolatörlerle şaseye monte edilir. Jeneratör ağırlığını taşıyabilecek düzgün beton zemin yeterlidir. Normal hallerde yukarıdaki işlemler yapılmış olan gruplarda vibrasyon söz konusu değildir. Ekstra ağır bir beton kaide veya herhangi bir ekipman kullanmaya ihtiyaç duyulmaz. Fakat hassas ve stratejik binalarda ihtiyaç duyulması halinde, Jeneratör grubunun meydana getirdiği vibrasyonu yapıdan izole etmek için aşağıdaki detaya benzer (sismik tanımlama dahil) kaide betonun dizaynı inşaat veya yapı mühendisleri sorumluluğunda yapılabilir.
Jeneratörün ses yapmasını sağlayan parçalar vardır. Bu parçalar; Egzoz Sesi; Egzoz gazlarının titreyerek yayılmasından kaynaklanır. Mekanik Ses; Motor, alternatör ve kabin parçalarından kaynaklanır. Radyatör Sesi; Soğutma havasının fan vasıtasıyla radyatör finlerinden geçmesinden kaynaklanır. Yapısal Ses; vibrasyondan, gevşek montajdan kaynaklanır. Jeneratör, bu ses kaynaklarını ses önleyici yalıtım ve doğru montaj ile optimum seviyede azaltmaktadır.
Portatif Jeneratör Seçimi Jeneratör ile çalıştırılmasını arzu ettiğiniz cihazları ve aletleri belirleyiniz. Bu cihazların ve aletlerin üzerindeki etiketlerden güçlerini (watt) tek tek yazınız ve toplayınız. Gereken güç ortaya çıkacaktır. Jeneratör nominal güçlerine bakarak size uygun güçteki modeli seçiniz. Nominal güç çıkışı 100 m. rakımda ve 25 °C çevre sıcaklığına göre verilmiştir. Her 300 m. de %3,5 ve her 5,5 °C de %2 güç düşer. Jeneratör alırken motorların start güçleri önemlidir. Örneğin; elektrik motorlu buzdolapları, klimalar, kompresörler gibi cihazlar çalışmaya baslarken etiket gücünün 2-3 katı fazla güç çeker. Jeneratör gücünü tespit ederken bu özelliğin göz önüne alınması gerekir. Not: Jeneratör seçimi profesyonel testler ve hesaplamalar gerektirir. Satın alma süreçlerinizde Berksan Jeneratör ekibi size ücretsiz olarak yardımcı olacaktır.Bunun haricinde Jeneratör seçimini yaparken birçok faktörün göz önüne alınması uygun olacaktır. Bunlar; Jeneratörün nasıl kullanılacağı Gürültü seviyesi Yakıt verimi, tipi ve çalışma suresi Enerji/voltaj kalitesi Seyyar (portatif) veya sabit yerde çalışma durumu Kolay çalıştırma ve devreye verme Güvenilirlik ve kalite Servis ve yedek parça Portatif Jeneratör Kullanımı Kullanım kılavuzunu mutlaka okuyunuz. Kullanım kılavuzunda belirtilen hususlara uyulmaması halinde, ürün garanti kapsamından çıkacaktır. Çalıştırmak istediğiniz cihazlar için gerekli gücü belirleyiniz. Jeneratörün aşırı yüklenmesi sigortasının atmasına ve çalıştırdığınız cihazlarda arızaya sebep olabilir. Tamamen kapalı alanlarda (oda, garaj, apartman içi vb.) havalandırma yapılıyor olsa dahi jeneratörü çalıştırmayınız. Kapı, pencere açılması, fan ile havalandırma yapılması ortamdaki karbon monoksit birikimini engellemez. Çalıştırmak istediğiniz cihazları direkt olarak jeneratöre bağlayınız. Bunu yaparken uygun kesitte kablo kullanınız. Jeneratörü ıslak ortamlarda çalıştırmayınız ve bırakmayınız, elektrik çarpabilir. Asla ıslak elle jeneratöre dokunmayınız. Jeneratöre yakıt koymadan önce soğumasını bekleyiniz. Çalışırken veya sıcakken jeneratöre yakıt koymaya çalışmak yangına ve yaralanmalara sebep olabilir. Her yakıt konulduğunda yağ seviyesini de kontrol ediniz. Jeneratör, portatif jeneratörlerde SAE10W-30 yağ kullanılmasını tavsiye etmektedir. Benzinli portatif jeneratörlerde 95 oktan kurşunsuz benzin kullanınız ve kullanılan motor 4 zamanlı olduğundan dolayı BENZİNE KESİNLİKLE YAĞ VEYA YABANCI MADDE KARIŞTIRMAYINIZ. Jeneratörü durdurduğunuzda mutlaka yakıt musluğunu kapatınız. Aksi takdirde jeneratör zarar görebilir. Portatif jeneratörler sürekli olarak en fazla 5 saat çalıştırılmalıdır. Bu süre sonunda motorun soğuması için 1 saat dinlendirilmelidir. Akülü modellerde jeneratör uzun süre çalıştırılmazsa akü boşalabilir. Motorun yağlanması, uzun ömürlü olması ve akünün şarjı için jeneratörün haftada bir çalıştırılması gerekmektedir. Portatif jeneratörleri kaynak makinası çalıştırmak amacıyla kullanmayınız. Portatif jeneratörlerde yerinde servis hizmeti verilmemektedir. Portatif Jeneratörlerin servislere ulaştırılması müşteri sorumluluğundadır. Berksan Jeneratör Servis (0 (531) 315-9534), ücreti karşılığında yerinde servis hizmeti verebilir. Jeneratörü elektrik sisteminize bağlamadan önce devrenizde; 1 fazlı jeneratörler için 2 kutuplu, 3 fazlı jeneratörler için 4 kutuplu şebeke/jeneratör seçici şalter kullanınız. Portatif jeneratörler ile yasam destek üniteleri-tıbbi cihazların (solunum vs.) çalıştırılması sakıncalıdır. Jeneratör bu cihazlara zarar verebilir. Kesinlikle bu cihazları portatif jeneratöre bağlamayınız.
Şebeke (Şehir) elektriği kesildiğinde veya şebeke Voltajı belirlenen değerler dışına çıktığında, eğer jeneratörünüzün otomatik çalışma donanımı varsa, donanım (Kontrol Kartı) şebeke elektriğinin kesildiğini veya limit dışına çıktığını tespit ederek jeneratörü otomatik olarak çalıştırır ve binaya elektrik sağlar. Bu süre max. 8-10 saniye arasında gerçekleşir.Şebeke elektriğinin geri gelmesi veya normal limitlerine dönmesi halinde kısa bir izleme süresi sonrasında (şebeke Voltajının sağlıklı olduğundan emin olduktan sonra), kontrol kartı otomatik olarak yükü jeneratörden alıp şebekeye aktarır. Sonrasında 3 dakika boşta çalışarak kendini soğutup stop eder.
Sahip olduğunuz Jeneratör Garanti dışı kalır. Jeneratör normal çalışmayı sürdüremez, voltaj ve akım değerlerinde sapmalar meydana gelir. Sık sık arızalar meydana gelebilir. Mekanik aksamda aşınmalara ve yıpranmalara sebep olur. Motorun kullanım ömrünü kısaltır.
Jeneratörün ses yapmasını sağlayan parçalar vardır. Bu parçalar; Egzoz Sesi; Egzoz gazlarının titreyerek yayılmasından kaynaklanır. Mekanik Ses; Motor, alternatör ve kabin parçalarından kaynaklanır. Radyatör Sesi; Soğutma havasının fan vasıtasıyla radyatör finlerinden geçmesinden kaynaklanır. Yapısal Ses; vibrasyondan, gevşek montajdan kaynaklanır. Jeneratör, bu ses kaynaklarını ses önleyici yalıtım ve doğru montaj ile optimum seviyede azaltmaktadır.